Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Kaya MekaniğiINS510437.5300
ÖnkoşullarINS5105
YarıyılBahar
Dersin Diliİngilizce, Türkçe
Dersin SeviyesiYüksek Lisans
Dersin TürüSeçmeli @ İnşaat Mühendisliği ABD Geoteknik Yüksek Lisans Programı
Seçmeli @ İnşaat Mühendisliği ABD İnşaat Mühendisliği Yüksek Lisans Programı
Seçmeli @ İnşaat Mühendisliği ABD Geoteknik Doktora Programı
Seçmeli @ İnşaat Mühendisliği ABD İnşaat Mühendisliği Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik Birimİnşaat Mühendisliği Bölümü
Dersin Koordinatörü
Dersi Veren(ler)Murat Ergenekon Selçuk
Asistan(lar)ı
Dersin AmacıDeğişik türde kaya kütlelerinin sınıflandırılması, süreksizliklerin belirlenmesi, kayaların davranış özelliklerinin, gerilme durumlarının, çevre etmenlerinin, kaya ortamında kazı sonucu oluşan gerilme ve yer değiştirmelerin incelenip önlemlerin belirlenerek, kaya içinde veya üzerinde yapılan yapıların ekonomik olarak güvenliğinin sağlanması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriğiKaya ortamının davranış biçimleri ve tanımı / Kayalarda gerilme durumları / Kayaçların dayanımı/Kayanın madde ve doku özellikleri, sünme, süreksizliklerin tanımlanması / Çevre etmenleri / Kayanın mekanik özellikleri, kırılma ve akma ilişkisi-doku hareketliliği / Kaya anizotropisi ve kayanın kırılma direncindeki değişimler / Şevlerde gerilme durumu-gevşeme çatlakları / Kaya heyelanları / Tünellerde kaya mekaniği çalışmaları ve yeraltı kaya yapısının etkileri / Jeolojik yapının gerilme durumlarına etkisi/Laboratuar ve arazi deneyleri/Küresel projeksiyonlar/Kaya sınıflamaları ve tünel destek türünün belirlenmesi
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • “Kaya Mekaniği”, Prof. Dr. Mahir VARDAR v.d. (1986) İTÜ Yayını
  • "Kayaya Gömülü Fore Kazıklar", Prof.Dr. Ergin ARIOĞLU, Dr. Müh. Ali Osman YILMAZ, Dr. Müh. Hakan TUNÇDEMİR, Evrim Yayınevi, (2007);
  • “Mühendisler için Jeoloji Bilgileri”, Prof. Dr. Mustafa YILDIRIM, Prof.Dr. Erkan GÖKAŞAN, YTÜ YAYINI (Basımda,2012);
  • "Yapıların Projelendirilmesinde Mühendislik Jeolojisi", Dr. Erdan ŞEKERCİOĞLU, TMMOB Jeoloji Müh. Odası yayını, 28 (2007);
  • “Kaya Şev Stabilitesi”, E.Hoek
  • “Uygulamalı Jeoteknik Bilgiler”, Prof. Dr. Reşat ULUSAY, (2001), JMO Yayını 38;
  • “Kaya Kütlelerinin Mühendislik Özellikleri”, Prof. Dr. Reşat ULUSAY, Dr. Harun SÖNMEZ, (2002), TMMOB, Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları: 60
  • “Kaya Mekaniğine Giriş”, Richard E. GOODMAN (2003), Çeviren: Kamil KAYABALI, Gazi Kitabevi;
  • “Kaya Mekaniğine Giriş”, Richard E. GOODMAN (2003), Çeviren: Kamil KAYABALI, Gazi Kitabevi; Çevirenler: Hasan ARMAN, Kamil KAYABALI, Hasan, ÇETİN, Gazi Kitabevi;
  • “Mühendislik Kaya Mekaniği”, Cilt 2: Çözümlü Örnekler, John P. HARRISON, John A. Hudson FREng (2005),Çevirenler Kamil KAYABALI, Hasan ARMAN, Gazi Kitabevi;
  • Geoteknik Anabilim Dalı, Araştırma ve Uygulama Projeleri ve Geoteknik Raporlar.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Bu dersin sonunda öğrenci kaya ortamının bulunduğu inşaat alanlarında meydana gelebilecek problemlere karşı önlem alma becerisini kazanacaktır.
  2. Öğrenci göçmeye karşı emniyetin arttırlması ve proje maliyetinin azaltılabilmesi becerilerini kazanacaktır.
  3. Öğrenci kaya mekaniği prensiplerinin pratikte nasıl uygulanacağının belirlenebilmesi konularında bilgi ve beceri kazanacaktır.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Kaya Mekaniği’nin tanımı, çalışma ilkeleriİlgili Kaynak İlgili Bölüm
2Yerüstü-yeraltı kaya yapıları (Kayada gerilme durumları, kayanın dayanımı)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
3Kayanın davranış özellikleri (Kayada madde özellikleri, sünme, doku özellikleri, süreksizliklerin sayısal belirtimi)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
4Çevre etmenleri (Sıcaklık, su, çevre basıncı, zaman etkisi)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
5Taş-Kaya İlişkisi (Mekanik özellikler, kırılma ve akma ilişkisi-doku hareketliliği, kaya anizotropisi ve gösterilişi)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
6Sağlamlaştırma (Yerüstü Kaya Yapıları, Şevlerde gerilme durumu-gevşeme çatlakları, kaya heyelanları)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
7Yeraltı kaya yapıları (Tünel projelerinde Müh. jeolojisi ve kaya mekaniği çalışmaları, projelendirmede kullanılan girdi ve katsayılar, jeolojik yapının gerilme durumlarına etkisi, ikincil gerilme dağılımıİlgili Kaynak İlgili Bölüm
8Ara Sınav 1
9Kayaların mekanik özelliklerini belirlemek amacıyla arazide yapılan kaya mekaniği deneyleri İlgili Kaynak İlgili Bölüm
10Yıl İçi Sınavı
11Kayalarda şev stabilitesi (Düzlemsel kayma, kama tipi kayma, şev dizayn grafikleriyle şev stabilite analizlerinin yapılması, düzlemsel kaymada kullanılması v.b.) İlgili Kaynak İlgili Bölüm
12Küresel Projeksiyonlar (Süreksizliklerin yönelimine ilişkin stereografik izdüşüm yöntemi)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
13Küresel Projeksiyonlar (Kontur ve gül diyagramları)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
14Küresel Projeksiyonlar (Kontur ve gül diyagramları)İlgili Kaynak İlgili Bölüm
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım15
Laboratuar25
Uygulama
Arazi Çalışması30
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev410
Sunum/Jüri45
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar140
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar23
Uygulama
Arazi Çalışması38
Sınıf Dışı Ders Çalışması145
Derse Özgü Staj
Ödev47
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler
Sunum / Seminer49
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)111
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)19
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok