Ders AdıKodu Yerel KrediAKTS Ders (saat/hafta)Uygulama (saat/hafta)Laboratuar (saat/hafta)
Sözlükbilimde Çağdaş YaklaşımlarMTF610837.5300
ÖnkoşullarYok
YarıyılGüz, Bahar
Dersin DiliTürkçe
Dersin SeviyesiDoktora
Dersin TürüSeçmeli @ Batı Dil. ve Edeb. ABD Diller ve Kültürlerarası Çeviribilim Doktora Programı
Ders KategorisiUzmanlık/Alan Dersleri
Dersin Veriliş ŞekliYüz yüze
Dersi Sunan Akademik BirimBatı Dilleri ve Edebiyatı Bölümü
Dersin KoordinatörüSunduz Kasar
Dersi Veren(ler)Sunduz Kasar
Asistan(lar)ıLale Ozcan, Pınar Güzelyürek Çelik
Dersin Amacı1.Sözlükbilimdeki modern uygulamaların araştırılması ve bunların hem dil hem de çeviri eğitimine kattığı yeniliklerin ve kolaylıkların tanınması. 2.Çeşitli türde sözlük hazırlama becerisi geliştirme.
Dersin İçeriği1.Gerek dil bilimlerinde kavramsal açıdan ulaşılan aşamaların gerek bilgi teknolojilerinin kaydettiği en son yeniliklerin sözcük incelemelerine ve sözlük yapımı uygulamalarına nasıl yansıdığının araştırılması. 2.Yeni sözcük ve terim üretimi, doğal dil işleme çalışmalarının günümüzde varmış olduğu aşamaların değerlendirilmesi.
Ders Kitabı / Malzemesi / Önerilen Kaynaklar
  • 1. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, Cours de lexicologie dans la formation des futurs traducteurs, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları, 2003 2. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, « Açıklamalı ve Birleşimsel Çağdaş Türkçe Sözlüğü », Hasan Âli Yücel Anma Kitabı, İstanbul, Yıldız Teknik Üniversitesi Yayınları, 1997. 3. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, “Çeviride İnsan Faktörü”, Çeviribilim ve Uygulamaları, Ankara, Hacettepe Üniversitesi, 1998. 4. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, «Çeviride Sözlüklerin Yeri ve Önemi», Kuramsal ve Uygulamalı Çeviri Sorunları, Ankara, Ankara Üniversitesi TÖMER Bursa Şubesi, 2001. 5. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, Igor Mel’čuk ve Anlam-Betik Dilbilimi: Açıklamalı ve Birleşimsel Çağdaş Türkçe Sözlüğü’ne Doğru”, Disiplinlerarası Ortam ve Yöntem Sorunları. Prof.Dr. Erdim Öztokat’ın anısına, Nedret Öztokat (éd.), İstanbul, Multilingual Yayınları, pp. 28-40. 6. ÖZTÜRK KASAR, Sündüz, “Turc”, Le Nom composé. Données sur seize langues, Editeur: Pierre J.L. Arnaud, Lyon, Presses Universitaires de Lyon, 2004, pp. 269-285. 1. DUCROT, Oswald et Jean-Marie SCHAEFFER, Nouveau dictionnaire encyclopédique des sciences du langage, Paris, Seuil, 1995. 2. DUDEN Français Dictionnaire en images, édité par Bibliographisches Institut (Mannheim) et la Librairie Marcel Didier (Paris), 1962 (2ème édition corrigée) 3. ELUERD, Roland, La lexicologie, Collections Que sais-je ?, Paris, PUF, 2000. 4. GALISSON, Robert, Lexicologie et enseignement des langues, Paris, Hachette, 1979. 5. GOOSSE, André, Le bon usage: Grammaire française, Paris, Duculot, 1988. 6. GOUADEC, Daniel (responsable de la publication), Terminologie et terminotique : Outils, modèles et méthodes (Actes de la première Université d’Automne en Terminologie Rennes 2 – 21-26 Septembre 1992), Paris, La Maison du Dictionnaire, 1993. 7. HAGEGE, Claude, La structure des langues, Collections Que sais-je ?, Paris, PUF, 1999. 8. LANGAGES: L’hyponymie et l’hyperonymie, no. 98, Paris, Larousse, juin 1990. 9. LEHMANN, Alise et Françoise MARTIN-BERTHET, Introduction à la lexicologie : Sémantique et morphologie, Paris, Editions NATHAN, 2000. 10. LYONS, John, Eléments de sémantique, traduction en français, Paris, Larousse, 1978. 11. LYONS, John, Kuramsal Dilbilime Giriş, traduit par Ahmet KOCAMAN, Ankara, Türk Dil Kurumu Yayınları: 512, 1983. 12. LYONS, John, Sémantique linguistique, traduction en français, Paris, Larousse, 1980. 13. MEL´ČUK, Igor et Alexandre ZHOLKOVSKY, Explanatory Combinatorial Dictionary of Modern Russian, Vienna, Wiener Slawistischer Almanach, 1984 14. MEL´ČUK, Igor et alii, Dictionnaire explicatif et combinatoire du français contemporain. Recherches lexico-sémantiques I, Montréal: Les Presses de l'Université de Montréal, 1984. 15. MEL´ČUK, Igor, « Lexème et quelques concepts apparentés: essai d'analyse et de définition », In Computational Lexicology and Lexicography. Special Issue Dedicated to Bernard Quemada, Pisa: Giardini [= Linguistica Computazionale, vol. 7], 1991. 16. MEL´ČUK, Igor, « CHANGER et CHANGEMENT en français contemporain (étude sémantico-lexicographique) », Bulletin de la Société Linguistique de Paris, 87: 1, 1992. 17. MEL´ČUK, Igor, « The Future of the Lexicon in Linguistic Description and the Explanatory Combinatorial Dictionary». In I.-H. Lee (ed.): Linguistics in the Morning Calm 3 (Selected Papers from SICOL-1992), Seoul, 1995. 18. MEL´ČUK, Igor, Vers une linguistique Sens-Texte. Leçon inaugurale. Paris: Collège de France, 1997. 19. MEL´ČUK, Igor, «Collocations and Lexical Functions». In A.P. Cowie (ed.): Phraseology. Theory, Analysis, and Applications, Oxford: Clarendon Press, 1998. 20. MEL´ČUK, Igor, Cours de morphologie générale, vol. 1-5, Montréal: Les Presses de l'Université de Montréal / Paris: CNRS Éditions, 1993-2000. 21. MEL´ČUK, Igor; CLAS, André et Alain POLGUÈRE, Introduction à la lexicologie explicative et combinatoire, Louvain-la-Neuve, Editions Duculot, 1995 22. MORTUREUX, Marie-Françoise, La lexicologie entre langue et discours, Paris, Armand Colin, 2001. 23. MOUNIN, Georges, Dictionnaire de la linguistique, Paris, PUF, 1974. 24. NIKLAS-SALMINEN, Aïno, La lexicologie, Paris, Armand Colin, 1997. 25. OFLAZER, Kemal (edited by), Language Engineering for Lesser-studied Languages, Amsterdam, Berlin, Oxford, Tokyo, Washington, DC., IOS Press, 2000. 26. PICOCHE, Jacqueline, Précis de lexicologie française : L’étude et l’enseignement du vocabulaire, Paris, Editions Nathan, 1992. 27. POTTIER, Bernard, Linguistique générale : théorie et description, Paris, Klincksieck, 1985. 28. REY, Alain, La lexicologie, Paris, Klincksieck, 1980. 29. STEINLIN, Jacques; KAHANE, Sylvain; POLGUÈRE, Alain et Adil EL GHALI, « De l’article lexicographique à la modélisation objet du dictionnaire et des liens lexicaux » , Actes EURALEX, Lorient, 2004 30. VARDAR, Berke, Etude lexicologique d’un champ notionnel, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1969. 31. VARDAR, Berke, « Toplumsal ve Dilsel Yapılar Açısından Yeni Sözcükler », Dilbilim I, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1976. 32. VARDAR, Berke, « Terminologie et néologie », Dilbilim VII, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Yayınları, 1987. 33. VARDAR, Berke, Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, İstanbul, ABC, 1988.
Opsiyonel Program BileşenleriYok

Ders Öğrenim Çıktıları

  1. Öğrenciler kendi başına bir uzmanlık alanı olan sözlük yapımcılığının temel ilkeleri ve yöntemleri konusunda derinlemesine bilgi sahibi olabilecek.
  2. Öğrenciler yeni sözcük ve terim üretimi konusunda çalışmalar yapabilecek.
  3. Öğrenciler dil mühendisliği alanında yapılan çalışmaları izleyebilecek.
  4. Öğrenciler doğal dil işleme ve veri tabanlarının oluşumu hakkında bilgi edinebilecek.
  5. Öğrenciler açıklamalı ve Birleşimsel Sözlük Yöntemiyle Türkçe sözlük maddeleri oluşturabilecek.

Ders Öğrenim Çıktısı & Program Çıktısı Matrisi

DÖÇ-1DÖÇ-2DÖÇ-3DÖÇ-4DÖÇ-5

Haftalık Konular ve İlgili Ön Hazırlık Çalışmaları

HaftaKonularÖn Hazırlık
1Sözlükbilimde çağdaş yaklaşımlarKaynak kitap
2Teknolojik gelişmelerin sözcük ve terim incelemelerine katkısı. Bilgi teknolojisinin sözlükbilim yöntemleri üzerine etkisiKaynak kitap
3Dil mühendisliği, doğal dil işleme ve veri tabanı oluşturma çalışmalarıKaynak kitap
4Türkçe’nin ve Fransızca’nın doğal dil olarak işlenmesiKaynak kitap
5Çeviri makinelerinin sözcük ve terim işleme yöntemleri; çeviri belleğiKaynak kitap
6Etkileşimli çoklu ortam sözlükleri üzerine yöntemsel incelemeler Kaynak kitap
7Fransız sözlükçülüğünde çağdaş bir klasik yöntem: Alain Rey’in Örneksemeli Sözlük YöntemiKaynak kitap
8Ara Sınav 1
9Sözlükbilimde çığır açan bir yöntem: Açıklamalı ve Birleşimsel Sözlük YöntemiKaynak kitap
10Sözlüksel işlevler IKaynak kitap
11Sözlüksel işlevler IIKaynak kitap
12Dictionnaire Explicatif et Combinatoire du Français Contemporain I – II – II - IVKaynak kitap
13Açıklamalı ve Birleşimsel Çağdaş Türkçe Sözlüğü’nün ilk maddeleri I Kaynak kitap
14Açıklamalı ve Birleşimsel Çağdaş Türkçe Sözlüğü’nün ilk maddeleri II Kaynak kitap
15Final

Değerlendirme Sistemi

EtkinliklerSayıKatkı Payı
Devam/Katılım
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Derse Özgü Staj
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Ödev
Sunum/Jüri
Projeler
Seminer/Workshop
Ara Sınavlar160
Final140
Dönem İçi Çalışmaların Başarı Notuna Katkısı
Final Sınavının Başarı Notuna Katkısı
TOPLAM100

AKTS İşyükü Tablosu

EtkinliklerSayıSüresi (Saat)Toplam İşyükü
Ders Saati143
Laboratuar
Uygulama
Arazi Çalışması
Sınıf Dışı Ders Çalışması149
Derse Özgü Staj
Ödev73
Küçük Sınavlar/Stüdyo Kritiği
Projeler130
Sunum / Seminer
Ara Sınavlar (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Final (Sınav Süresi + Sınav Hazırlık Süresi)12
Toplam İşyükü :
Toplam İşyükü / 30(s) :
AKTS Kredisi :
Diğer NotlarYok